Ποιες είναι οι κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις; Πόσο αλλάζει η δυναμική μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών, δεδομένης της έλλειψης ταλέντων και πού οφείλεται το “παράδοξο των ταλέντων”; Ποια είναι τα προσόντα που πρέπει να διαθέτει ο ιδανικός υποψήφιος και πώς μπορούν οι επικεφαλής μίας εταιρείας να εντοπίσουν και να “ξεκλειδώσουν” τις δυνατότητες των ηγετικών και όχι μόνο στελεχών τους και να αναπτύξουν το δυναμικό τους; Πώς μπορούν α αυξήσουν την δέσμευση των εργαζομένων τους οι επικεφαλής μίας εταιρείας και ποια είναι τα κλειδιά για την αντιμετώπιση του φαινομένου της Μεγάλης Παραίτησης; Μπορεί το coaching να οικοδομήσει επιτυχημένες επιχειρήσεις, και συγχρόνως να οδηγήσει στην αύξηση της ικανοποίησης των στελεχών από την επαγγελματική τους πορεία; Η Βαρβάρα Ασημακοπούλου, Executive Coach, απαντά στις ερωτήσεις μας.

Ποιες είναι οι κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις;

Μετά από έρευνα που έκανα με ατομικές συνεντεύξεις σε πελάτες μου στελέχη εταιρειών μπορώ να συνοψίσω τα παρακάτω.

Η αβεβαιότητα, οι συνεχείς αλλαγές, η νέα υβριδική εργασιακή καθημερινότητα, οι διστακτικοί πελάτες, η υψηλή κινητικότητα, η δυσκολία εξεύρεσης των κατάλληλων εργαζομένων, το χαμηλό ηθικό, η σύγχυση, τα προβλήματα στην επικοινωνία και τη συνεργασία, ο υβριδικός ηγέτης, είναι μερικά από τα φλέγοντα θέματα τα οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά και με συνέπεια οι επιχειρήσεις και τα στελέχη τους. 

Οι προκλήσεις σήμερα και στο κοντινό μέλλον συνοψίζοντας είναι:  

  • Η διακράτηση των ανθρώπων
  • Θέματα κουλτούρας, πχ συμπερίληψη και διαφορετικότητα ανά τον κόσμο
  • Η καθημερινή προσαρμογή στις αλλαγές και η διαχείριση κρίσεων
  • Η σοφή Ηγεσία στις νέες συνθήκες μέσα και έξω από την επιχείρηση

Κατέληξα στο παρακάτω  μοντέλο διαχείρισης κρίσεων 

Σχέδιο έκτακτης ανάγκης (contingency plan)

Κατά τη γνώμη μου το σχέδιο αυτό μπορεί να  στηρίζεται σε 4 πυλώνες με κοινό σημείο αναφοράς το βασικό, το θεμελιώδες, τον πυρήνα. (the core).

Επιστροφή στα θεμελιώδη 

  • Διακράτηση των βασικών – απαραίτητων ανθρώπων
  • Σύνδεση με τις Βασικές Αξίες- θεμελιώδεις – κοινές
  • Εξάσκηση των Θεμελιωδών – Βασικών – απαραίτητων Ηγετικών Δεξιοτήτων
  • Διαχείριση των Βασικών – Απαραίτητων Αλλαγών άμεσα

Σήμερα αντιμετωπίζουμε κρίσεις και όχι μόνο αλλαγές, δηλαδή από απρόβλεπτους παράγοντες και όχι μόνο από αλλαγές που δεν έγιναν στην ώρα τους.

Πρόσφατη έρευνα της Randstad υποστηρίζει πως η δυναμική μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών αλλάζει, δεδομένης της έλλειψης ταλέντων. Ποια είναι η γνώμη σας για αυτό; 

 Η έλλειψη ταλέντων είναι διφορούμενη έννοια. Τι εννοούμε καταρχάς όταν λέμε ταλέντα. Αν εννοούμε τους ικανούς ανθρώπους οι οποίοι ανεξαρτήτως ειδικότητας είναι αποτελεσματικοί πιο πάνω από το καλό και πολύ περισσότερο από το μέτριο, είναι το 3 με 4%.

Δεν έχει αλλάξει αυτό το ποσοστό. Αυτό που έχει αλλάξει είναι τα χαρακτηριστικά και οι προσδοκίες αυτών των νέων ανθρώπων. Τα νέα ανήκουν σήμερα στη γενιά των millenials και στη γενιά Z οι οποίοι ενδιαφέρονται περισσότερο για το work life balance. Επιπλέον η αφοσίωση στην εταιρεία είναι μικρότερη από παλιά, γιατί αναζητούν νέες προκλήσεις, πιο γρήγορη προαγωγή, βαριούνται εύκολα.  Άρα λοιπόν το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων χρειάζεται να επικεντρωθεί στην προσέλκυση και στην αξιοποίηση αυτών των ταλέντων με τους δικούς τους όρους. Επίσης να έχουν στο μυαλό τους ότι ακόμα και λίγο να μείνουν στην εταιρεία είναι σημαντικό το πέρασμά τους, θα κάνει τη διαφορά ακόμα και για λίγο.

Βρισκόμαστε μπροστά στο Παράδοξο των Ταλέντων, που με την πανδημία και τις νέες συνθήκες στην αγορά έχει γίνει πιο έντονο: από τη μία οι εργοδότες δεν βρίσκουν αυτό που θέλουν και από την άλλη οι εκτός αγοράς εργασίας παραμένουν σε διψήφια νούμερα, με αποτέλεσμα οι εταιρείες να παραμένουν εγκλωβισμένες με χαμηλότερη μεγέθυνση, μικρότερη παραγωγικότητα και ασθενική ανταγωνιστικότητα. Κατά τη γνώμη σας που οφείλεται κάτι τέτοιο;

Οι εταιρείες δεν είναι κάτι ουδέτερο χωρίς πρόσωπο, είναι οι ίδιοι άνθρωποι που τις απαρτίζουν, οι ίδιοι άνθρωποι που προσλαμβάνουν, που προσελκύουν, που εμπνέουν που οργανώνουν. Λέμε οι εταιρείες και κρυβόμαστε πίσω από κάποιο σώμα χωρίς πρόσωπο και επιρρίπτουμε τις ευθύνες γενικώς. Τις λύσεις δεν τις δίνει μόνο  ο Γενικός Διευθυντής, η ευθύνη ανήκει σε όλους. Όλοι χρειάζεται να γνωρίζουν, να νοιάζονται, να πείθουν το Γενικό Διευθυντή όπως και το αντίστροφο. 

Οι συνθήκες έχουν αλλάξει και πρέπει να ανταποκριθούν σε αυτή την αλλαγή άμεσα και συστηματικά. Ποια είναι η αλλαγή; Ότι αυτό που ζητάνε δεν υπάρχει στην αγορά. Τι μπορούν να κάνουν; Να σχεδιάσουν με τη βοήθεια των ειδικών εσωτερική μόνιμη συστηματική και υποχρεωτική εκπαίδευση από τους πιο έμπειρους για τους νέους όχι μόνο στην εταιρεία αλλά και στην κάθε θέση. Η εκπαίδευσή να γίνει υπόθεση του κάθε εργαζομένου στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του και όχι σαν κάποια έκτακτη απασχόληση. Η ανάπτυξή του να γίνει και δική του ευθύνη. Να γίνει κουλτούρα.

Αν δεν μπορώ να βρω αυτόν που χρειάζομαι τον εκπαιδεύω. Αυτό που κοιτάζω είναι να ταιριάζει με την κουλτούρα της εταιρείας και να θέλει πολύ να εργαστεί για τη συγκεκριμένη εταιρία δηλαδή να είναι πρόθυμος και να έχει εσωτερικό κίνητρο για τη συγκεκριμένη εταιρία και για τη θέση.

Σε μία εποχή ταχύτατων αλλαγών, ποια προσόντα πρέπει να διαθέτει ο ιδανικός υποψήφιος;

Να θέλει να εξελίσσεται, να αναπτύσσεται, να βλέπει σε κάθε κρίση την ευκαιρία για δράση και όχι για παραίτηση ή γκρίνια. Ανοιχτό μυαλό, αυτογνωσία, επιμονή, σχέδιο, όραμα. Και φυσικά δεξιότητες coaching για την προσωπική του συνειδητοποίηση, ενίσχυση καθώς και για να μπορέσει να σχεδιάσει αλλά και να υλοποιήσει ένα αυθεντικό σχέδιο δράσης για τη ζωή του, την καριέρα του και την εταιρεία που θα τον εμπιστευθεί.

Στην Thrive πιστεύουμε πως για να ευημερήσει η ίδια η επιχείρηση πρέπει πρώτα να ευημερήσουν και οι άνθρωποι της. Τι πιστεύετε για αυτό;

Απολύτως! Η εταιρεία είναι οι άνθρωποι, δεν είναι κάτι άλλο. Αν τα μέλη ενός σώματος δεν είναι καλά, δεν λειτουργούν καλά, είναι δυνατόν το σώμα να είναι υγιές; Αν κάποιο κύτταρο ενός οργανισμού δεν είναι καλά, επηρεάζει τα άλλα. Άρα λοιπόν η ευημερία των ανθρώπων είναι ευημερία των επιχειρήσεων. Το γεγονός αυτό είναι μία συνεχής πρόκληση, είναι οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων μιας εταιρείας, οι οποίες βρίσκονται σε συνεχή πρόκληση όπως και κάθε σχέση φυσικά.  

Επειδή όμως οι εταιρείες είναι οργανωμένα περιβάλλοντα και μπορεί να υπάρχουν κανόνες, που τηρούνται ή προσαρμόζονται,  οι σχέσεις μπορούν να διαμορφώνονται, να βελτιώνονται για να είναι πάντα αυτές που χρειάζεται κάθε φορά για την προσωπική και την ομαδική πρόοδο.  Αυτό όμως δεν είναι θέμα ενός ανθρώπου του Γενικού Διευθυντή ή του HR.  Χρειάζεται να υπάρχει σαν κουλτούρα μέσα στην εταιρεία να το επιθυμούν και να το προσπαθούν όλοι. 

Η εταιρεία είναι οι άνθρωποι, δεν είναι κάτι άλλο. Αν τα μέλη ενός σώματος δεν είναι καλά, δεν λειτουργούν καλά, είναι δυνατόν το σώμα να είναι υγιές; Αν κάποιο κύτταρο ενός οργανισμού δεν είναι καλά, επηρεάζει τα άλλα.

Πώς μπορούν οι επικεφαλής μίας εταιρείας να εντοπίσουν και να “ξεκλειδώσουν” τις δυνατότητες των ηγετικών και όχι μόνο στελεχών τους και να αναπτύξουν το δυναμικό τους;

Για να εργαστεί κάποιος άνθρωπος σε μία εταιρεία και να αποδώσει χρειάζονται δύο πράγματα. Να θέλει και να μπορεί. Στο υψηλό επίπεδο των στελεχών αυτό το οποίο είναι πολύ σημαντικό για την πρόοδο της εταιρίας είναι το κίνητρο, όπως και για κάθε άνθρωπο φυσικά. Κυρίως το κίνητρο να επιθυμούν να επηρεάσουν, να εμπνεύσουν και να αναπτύξουν άλλους ανθρώπους χαρακτηρίζει το σύγχρονο ηγέτη. Αυτό το κίνητρο χρειάζεται να εντοπισθεί ώστε να επιλεχθεί ο κατάλληλος ηγέτης. Στη συνέχεια αν θέλουμε να έχουμε έναν αποτελεσματικό ηγέτη είναι απαραίτητο να έχει στο πλευρό του έναν coach. Οι πρωταθλητές έχουν πρωταθλητές coaches. Έχει πολύ μεγάλη σημασία να χρησιμοποιήσουμε έναν coach ηγεσίας και έναν πολύ καλό coach υγείας αν θέλουμε να έχουμε πολύ καλά αποτελέσματα και ευτυχισμένους αφοσιωμένους ανθρώπους. Οι πιο αξιόπιστοι επαγγελματίες coaches είναι οι πιστοποιημένοι και οι διαπιστευμένοι coaches που έχουν εκπαιδευτεί και έχουν δοκιμαστεί και ελέγχονται από έναν αξιόπιστο ηγετικό παγκόσμιο επαγγελματικό οργανισμό όπως είναι ο International ccoaching Federation.

Υπάρχουν μικρά βήματα που μπορούν να κάνουν οι επικεφαλής μίας εταιρείας για να αυξήσουν την δέσμευση των εργαζομένων τους;

Υπάρχουν μικρά και μεγάλα βήματα που μπορούν να κάνουν οι εταιρείες για να αυξήσουν τη δέσμευση και την αφοσίωση των εργαζομένων τους. Θα προτείνω τέσσερα που εφαρμόζω με πολύ επιτυχία με τις εταιρείες πελάτες μου χρησιμοποιώντας το ατομικό και το ομαδικό coaching σε συνδυασμό με ένα σύστημα παρακολούθησης και ανατροφοδότησης: 

  1. Να συν δημιουργήσουν το όραμα του οργανισμού από πάνω προς τα κάτω και από κάτω προς τα πάνω καθώς και το Master Plan
  2. Να ανακαλύψουν μαζί από πάνω προς τα κάτω και από κάτω προς τα πάνω τις αξίες της εταιρείας τις θεμελιώδεις αξίες της εταιρείας τις θεμελιώδεις αρχές τη φιλοσοφία της εταιρείας
  3. Να φτιάξουν μαζί την αποστολή της κάθε λειτουργίας και το σχέδιο επιτυχίας της κάθε λειτουργίας μέσα στο Master Action Plan.
  4. Να εξασφαλίσουν συστηματική ανοιχτή επικοινωνία σε συνδυασμό δια ζώσης και διαδικτυακή.

Ποια είναι τα κλειδιά για την αντιμετώπιση του φαινομένου της Μεγάλης Παραίτησης;

Όλα τα παραπάνω είναι απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Το πιο σημαντικό είναι να υπάρχει εμπιστοσύνη. Καλλιέργεια και χτίσιμο εμπιστοσύνης από πάνω προς τα κάτω και από κάτω προς τα πάνω με 3 ανθρώπινα συστατικά, ανοιχτή επικοινωνία, κατανόηση, αναγνώριση, δικαιοσύνη.

Πώς μπορεί το coaching, αλλά και η δημιουργία μίας κουλτούρας coaching, να οικοδομήσει επιτυχημένες επιχειρήσεις, και συγχρόνως να οδηγήσει στην αύξηση της ικανοποίησης των στελεχών από την επαγγελματική τους πορεία;

Η εταιρική κουλτούρα εκφράζεται από τον τρόπο με τον οποίο η διοίκηση και οι εργαζόμενοι συμπεριφέρονται και επικοινωνούν σύμφωνα με τις πεποιθήσεις, τις ανάγκες, τις αξίες και τις συνήθειές τους. Η επιστήμη και τέχνη του coaching διευκολύνει τα παραπάνω και επιπλέον διευκολύνει τις απαραίτητες αλλαγές, με αφετηρία το αυθεντικό εδώ και τώρα και προορισμό κάθε αυθεντικό επιθυμητό μελλοντικό άμεσο ή πιο μακροχρόνιο προορισμό. 

Μπορεί να βοηθήσει κάθε άνθρωπο προσωπικά, ομάδες και ολόκληρη την εταιρεία να λειτουργούν κατ’ αυτόν τον τρόπο. Δηλαδή να έχουν ένα σχέδιο που να εμπνέει και να δεσμεύει όλους και ατομικά σχέδια ζωής παράλληλα με το κοινό. 

Επιπλέον διευκολύνει στην αλλαγή διότι βοηθά στην ανακάλυψη αλλά και στο να ξεπερασθούν εσωτερικά και εξωτερικά, αναπτύσσοντας ανθρώπινες δυναμικές και ενισχύοντας την επικοινωνία και την εμπιστοσύνη. 

Πώς έρχεται η επιτυχία σε κάθε εταιρείας; Μέσα από την ανάπτυξη των ανθρώπων της και την ευέλικτη οργάνωση που να ανταποκρίνεται στις αλλαγές του εσωτερικού και του εξωτερικού περιβάλλοντος. Μέσα από την εκπαίδευση των ανθρώπων στο coaching αλλά και την εκπαίδευση όλου του οργανισμού μπορεί να δημιουργηθεί κουλτούρα coaching που να εκφράζεται από κάθε εργαζόμενο και να συντελεί στην πρόοδο του οργανισμού αλλά και στην ικανοποίηση των εργαζομένων. Τα χαρακτηριστικά του coach είναι ο σεβασμός σε κάθε άνθρωπο και συνθήκη, η διερεύνηση της αλήθειας, η αυτολογοδοσία, η δέσμευση, η πρακτική, η ανακάλυψη και αξιοποίηση των ταλέντων, η αποδοχή, η ατομική και συλλογική πρόοδος. Τι άλλο να επιθυμεί μια επιχείρηση ή κάθε άνθρωπος για να ευημερεί; Το coaching είναι η μόνη μεθοδολογία με αποδεδειγμένα αποτελέσματα στην προσωπική και εταιρική πρόοδο.

Έρευνα της Deloitte για τους Gen Z και τους Millenials αποκαλύπτει ότι οι δύο γενιές επιλέγουν την ισορροπία προσωπικής και επαγγελματικής ζωής σε σχέση με την καριέρα τους. Πόσο πιστεύετε ότι έχουν αλλάξει πλέον οι προτεραιότητες των εργαζομένων, καθώς και ο ορισμός της επιτυχίας;

Είναι αλήθεια ότι η επιτυχία είναι προσωπική υπόθεση. Δηλαδή ο κάθε άνθρωπος της δίνει τη σημασία που αποτελεί για αυτόν. Πχ για άλλους είναι το αίσθημα της επίτευξης, για άλλους η ασφάλεια, για άλλους η οικογένεια κλπ. Αυτό δεν αλλάζει ισχύει πάντα.

Όπως τα τελευταία χρόνια μετά την οικονομική κρίση της 10ετίας 2000 στην οποία μεγάλωσαν οι Z και βίωσαν σκληρά οι millenials οι ανθρώπινες αξίες επανήλθαν γιατί αμφισβητήθηκαν παλαιότερες όπως η ολοκλήρωση μέσω της απόκτησης χρημάτων ή η εξουσία και η επιρροή. Η ισορροπία ήρθε στο προσκήνιο ως απάντηση σε κάθε υπερβολή ή στην έλλειψη. Έτσι η ισορροπία προσωπικής και επαγγελματικής ζωής συζητήθηκε πάρα πολύ και βρίσκεται υψηλά στο δείκτη για την ευτυχία.

Για 4η συνεχόμενη χρονιά διοργανώνετε το COACH NOW, το ετήσιο υβριδικό διεθνές συνέδριο, το οποίο φέτος εστιάζει στις επιχειρήσεις και στα στελέχη. Θέλετε να μας πείτε λίγο λόγια για αυτό;

To συνέδριο αυτό το οργανώνουμε μαζί με την ακαδημαϊκή ομάδα, το διεθνές συμβούλιο εμπειρογνωμόνων, τους αποφοίτους αλλά και τους σπουδαστές της Coaching Σχολής μου, (με προγράμματα εγκεκριμένα από ICF), κάθε χρόνο, με σκοπό να προβάλουμε σε κάθε άνθρωπο, επαγγελματία ή στέλεχος, στην κοινωνία ευρύτερα, τα οφέλη του coaching και να εμπνεύσουμε όλους/ες να βάλουν περισσότερο coaching στη ζωή τους.

Φέτος η θεματολογία του εστιάζει στις επιχειρήσεις και στα στελέχη και στις σημερινές προκλήσεις που περιέγραψα παραπάνω όπως η αβεβαιότητα, οι συνεχείς αλλαγές, η νέα υβριδική εργασιακή καθημερινότητα, η υψηλή κινητικότητα, η δυσκολία εξεύρεσης των κατάλληλων εργαζομένων, το χαμηλό ηθικό, η σύγχυση, τα προβλήματα στην επικοινωνία και τη συνεργασία, ο υβριδικός ηγέτης, 

-Τι απαντά στα παραπάνω η επιστήμη και η τέχνη του σύγχρονου Coaching; 

-Τι προτείνει και τι επιτυγχάνει;

-Πώς η νέα τεχνολογία και συγκεκριμένα η ΑΙ  (τεχνητή νοημοσύνη) συνυπάρχει υποστηρικτικά και καταλυτικά;

-Ποια είναι τα επιτυχημένα παραδείγματα επιχειρήσεων που έβαλαν το coaching στην οργάνωση τους; 

-Πώς μπορούν οι επιχειρήσεις να έχουν 

  • Δυνατές και παραγωγικές ομάδες
  • Ενεργοποιημένους και συνεπείς εργαζόμενους;
  • Ικανοποιημένους και αφοσιωμένους πελάτες;
  • Καλή φήμη στην κοινωνία;
  • Coach HR και Coach Ηγέτες; 
  • Να είναι ελκυστικοί εργοδότες;

Διεθνείς και Έλληνες κορυφαίοι ομιλητές, επαγγελματίες, στελέχη, δάσκαλοι και διακεκριμένοι στοχαστές θα συνομιλήσουν με το δια ζώσης αλλά και το διαδικτυακό κοινό για τις σημερινές προκλήσεις και πως η εκπαίδευση στο coaching, η δημιουργία κουλτούρας coaching και η καταλυτική συνεισφορά των επαγγελματιών Executive και Team Coaches μπορούν να οικοδομήσουν επιτυχημένες επιχειρήσεις, και συγχρόνως να οδηγήσουν στην αύξηση της ικανοποίησης των στελεχών από την επαγγελματική τους πορεία. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου θα προσφερθούν εργαλεία, θα υπάρξουν βιωματικές ασκήσεις, διάδραση και χρόνος για networking που τόσο μας έχει λείψει. Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί δια ζώσης τηρουμένων όλων των πρωτοκόλλων, αλλά και διαδικτυακά μέσω live streaming, ενώ τα κέρδη του θα διατεθούν σε ιδρύματα.

Η Βαρβάρα Χ. Ασημακοπούλου είναι #1 Executive Coach στην Αθήνα 2021 (σύμφωνα με την ανεξάρτητη έρευνα του διεθνούς blog Infuence digest+), βραβευμένη καινοτόμος επιχειρηματίας (HR Award 2020 στην ανάπτυξη ηγετικών δεξιοτήτων, και “Gift of Coaching Collective” 2021 απο τον ICF) συγγραφέας και ομιλήτρια με διεθνή φήμη και μια από τις κορυφαίες γυναίκες στοχαστές ηγεσίας στην Ελλάδα. Διαπιστευμένη πάροχος επαγγελματικής εκπαίδευσης coaching (ACSTH) και Professional Certified Coach από ICF, Team Coach από EMCC, Leadership Coach απο Goldsmith. Την ξεχωριστή προσωπική της σφραγίδα αποτελούν τα σοφά διδάγματα των Ελλήνων φιλοσόφων.